Lịch sử bùng phát bệnh gây xuất huyết nghiêm trọng do virus Marburg (MVD)

Bệnh do virus Marburg (MVD) là một bệnh gây xuất huyết hiếm gặp nhưng nghiêm trọng

Bệnh gây ảnh hưởng đến cả người và động vật linh trưởng. MVD do virus Marburg gây ra, một loại virus RNA độc nhất về mặt di truyền (hoặc từ động vật) thuộc họ filovirus. Sáu loài virus Ebola là những thành viên duy nhất được biết đến khác của họ filovirus.

Virus Marburg lần đầu tiên được công nhận vào năm 1967, khi dịch sốt xuất huyết bùng phát đồng thời tại các phòng thí nghiệm ở Marburg và Frankfurt, Đức và ở Belgrade, Nam Tư (nay là Serbia). 31 người bị bệnh, ban đầu là nhân viên phòng thí nghiệm, sau đó là một số nhân viên y tế và thành viên gia đình đã chăm sóc họ. Bảy trường hợp tử vong đã được báo cáo. Những người đầu tiên bị nhiễm bệnh đã tiếp xúc với khỉ xanh châu Phi nhập khẩu từ Uganda hoặc mô của chúng trong khi tiến hành nghiên cứu.

Vật chủ chứa virus Marburg là dơi ăn quả châu Phi, Rousettus aegyptiacus. Dơi ăn quả bị nhiễm virus Marburg không có dấu hiệu bệnh tật rõ ràng. Các loài linh trưởng (bao gồm cả con người) có thể bị nhiễm virus Marburg, virus này có thể gây bệnh nặng hoặc tử vong. Cần nghiên cứu thêm để xác định xem các loài khác cũng có thể chứa virus hay không.

Loài dơi ăn quả châu Phi này là một loài dơi sống trong hang, được tìm thấy rộng rãi trên khắp châu Phi. Với phạm vi địa lý rộng rãi của dơi ăn quả, nhiều khu vực có nguy cơ bùng phát MVD hơn so với dự đoán trước đây. Virus này không được biết là có nguồn gốc từ các lục địa khác, chẳng hạn như Bắc Mỹ.

MVD xuất hiện trong các đợt bùng phát lẻ tẻ khắp châu Phi cận Sahara . Nhiều đợt bùng phát trong quá khứ bắt đầu từ nam công nhân mỏ trong các mỏ bị dơi xâm nhập. Sau đó, virrus lây lan trong cộng đồng của họ thông qua các tập quán văn hóa, trong gia đình và giữa các nhân viên y tế. Có thể các trường hợp cá biệt thỉnh thoảng cũng xảy ra, nhưng không được công nhận.

Các trường hợp MVD ở người đã xảy ra bên ngoài châu Phi nhưng không thường xuyên. Ngoài việc tiếp xúc với phòng thí nghiệm năm 1967 ở châu Âu đã dẫn đến việc phát hiện ra virus, một du khách người Hà Lan đã phát triển MVD sau khi trở về Hà Lan từ Uganda vào năm 2008 và sau đó đã tử vong. Cùng năm 2008, một du khách người Mỹ đã phát triển MVD sau khi trở về Mỹ từ Uganda và đã hồi phục. Cả hai du khách đã đến thăm một hang động nổi tiếng có dơi ăn quả sinh sống trong một công viên quốc gia.

Ngày 14/2 , Tổ chức Y tế thế giới (WHO) ngày 14/2 triệu tập cuộc họp khẩn sau khi có ít nhất 9 người tại Ghinea Xích đạo tử vong do sốt xuất huyết virus Marburg – căn bệnh chưa có vaccine hoặc liệu pháp điều trị nào được cấp phép.

Lịch sử bùng phát các ca bệnh do virus Marburg được ghi nhận

Năm 1967: Các đợt bùng phát đồng thời xảy ra ở những nhân viên phòng thí nghiệm tiếp xúc với khỉ xanh châu Phi nhập khẩu từ Uganda. Ngoài 31 trường hợp được báo cáo, một trường hợp ban đầu khác đã được chẩn đoán huyết thanh hồi cứu.

Năm 1975: Một người đàn ông có lịch sử du lịch đến Zimbabwe đã được đưa vào bệnh viện ở Nam Phi. Nhiễm trùng lây lan từ người đàn ông sang người bạn đồng hành của anh ta và một y tá tại bệnh viện. Người đàn ông đã tỬ vong, nhưng cả hai người phụ nữ đều được điều trị hỗ trợ tích cực và cuối cùng đã hồi phục .

Năm 1980: Lịch sử du lịch gần đây bao gồm chuyến thăm Hang Kitum ở Công viên Quốc gia Núi Elgon của Kenya. Dù được chăm sóc đặc biệt tại Nairobi nhưng nam bệnh nhân đã tử vong. Một bác sĩ cố gắng hồi sức đã phát triển các triệu chứng 9 ngày sau đó nhưng đã hồi phục.

Năm 1987: Một cậu bé 15 tuổi người Đan Mạch nhập viện với bệnh sử đau đầu, khó chịu, sốt và nôn 3 ngày. Chín ngày trước khi khởi phát triệu chứng, cậu bé đã đến thăm hang Kitum ở Công viên quốc gia Mount Elgon. Mặc dù được điều trị hỗ trợ tích cực nhưng bệnh nhân đã tử vong vào ngày thứ 11 của bệnh. Không phát hiện thêm trường hợp nào khác năm đó.

Năm 1990: Một trường hợp nhiễm bệnh trong phòng thí nghiệm ở Nga.

Năm 1998-2000: 154 ca được ghi nhận. Hầu hết các trường hợp xảy ra ở nam công nhân trẻ tuổi tại một mỏ vàng ở Durba, phía đông bắc của đất nước, nơi được chứng minh là tâm điểm của đợt bùng phát. Các trường hợp sau đó đã được phát hiện ở ngôi làng lân cận Watsa .
Năm 2004-2005: 252 ca mắc. Đợt bùng phát được cho là bắt đầu ở tỉnh Uige vào tháng 10 năm 2004. Hầu hết các trường hợp được phát hiện ở các tỉnh khác đều có liên quan trực tiếp đến đợt bùng phát ở Uige.

Năm 2007: Mỏ chì và vàng ở Quận Kamwenge, Uganda ghi nhận ổ dịch nhỏ, với 4 ca ở nam thanh niên làm việc trong hầm mỏ. Cho đến nay, không có thêm trường hợp nào được xác định.

Năm 2008: Hang động trong rừng Maramagambo ở Uganda, ở rìa phía nam của Công viên Quốc gia Queen Elizabeth. Một du khách Hoa Kỳ trở về từ Uganda vào tháng 1 năm 2008. Bệnh nhân phát bệnh 4 ngày sau khi trở về, nhập viện, xuất viện và hồi phục hoàn toàn. Bệnh nhân được chẩn đoán hồi cứu là nhiễm virus Marburg.

Năm 2008: Hang động trong rừng Maramagambo ở Uganda, ở rìa phía nam của Công viên Quốc gia Queen Elizabeth. Một phụ nữ Hà Lan 40 tuổi có lịch sử du lịch gần đây đến Uganda đã được đưa vào bệnh viện ở Hà Lan. Ba ngày trước khi nhập viện, các triệu chứng đầu tiên (sốt, ớn lạnh) xuất hiện, sau đó là tình trạng lâm sàng xấu đi nhanh chóng. Người phụ nữ qua đời vào ngày thứ 10 của bệnh.

Năm 2012: Uganda thử nghiệm tại CDC/UVRI đã xác định được một đợt bùng phát bệnh do vi rút Marburg ở các quận Kabale, Ibanda, Mbarara và Kampala trong khoảng thời gian 3 tuần.

Năm 2014: Một trường hợp đã được xác nhận (tử vong) và 197 người tiếp xúc đã được theo dõi trong 3 tuần. Trong số 197 người tiếp xúc này, 8 người đã phát triển các triệu chứng tương tự như Marburg, nhưng tất cả đều cho kết quả âm tính tại Viện Nghiên cứu Virus Uganda với sự hỗ trợ của CDC .

Năm 2017: Một mẫu máu từ Quận Kween ở miền Đông Uganda đã cho kết quả dương tính với vi rút Marburg. Trong vòng 24 giờ sau khi xác nhận, một phản ứng bùng phát nhanh chóng đã được bắt đầu. Đợt bùng phát này xảy ra theo cụm gia đình không có sự lây truyền bổ sung nào ngoài bốn trường hợp liên quan.

Năm 2021: Một trường hợp đã được Bộ Y tế Guinea báo cáo và xác nhận ở một bệnh nhân được chẩn đoán sau khi tử vong. Không có trường hợp bổ sung nào được xác nhận sau khi hơn 170 người tiếp xúc có nguy cơ cao được theo dõi trong 21 ngày.

Năm 2022: Một trường hợp nghi ngờ tử vong do bệnh do vi rút Marburg (MVD) đã được xác định ở vùng Ashanti của Ghana vào ngày 7 tháng 7 năm 2022. MVD ban đầu được phát hiện tại phòng thí nghiệm quốc gia của Ghana bằng phản ứng chuỗi polymerase (PCR) và được xác nhận tại Viện Pasteur ở Dakar, Senegal , đánh dấu lần đầu tiên phát hiện MVD ở Ghana. Ngay sau đó, hai thành viên khác trong gia đình cũng được xác nhận mắc MVD. Không có trường hợp bổ sung bên ngoài cụm gia đình đã được xác định. Vụ dịch đã được tuyên bố kết thúc vào tháng 9 năm 2022.

Nguồn: Suckhoedoisong.vn.