5 lưu ý cơ bản về an toàn thực phẩm sau khi hết lũ lụt

1. Mối lo ngại về an toàn thực phẩm sau ngập lụt

Khi có mưa bão, lũ lụt, việc ăn uống, sinh hoạt của người dân bị ảnh hưởng rất lớn, đặc biệt ở vùng nông thôn, miền núi, nơi điều kiện sống còn nhiều khó khăn.

Lũ lụt, ngập úng kéo dài và các thay đổi bất thường về thời tiết là những điều kiện thuận lợi cho vi sinh vật phát triển, gây tình trạng ô nhiễm thực phẩm như ôi, thiu, mốc và sinh độc tố. Do đó, công tác đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm trước, trong khi xảy ra bão cũng như ngăn ngừa bệnh dịch sau lũ lụt là vô cùng quan trọng.

Nước lũ có thể bị ô nhiễm bởi các vi sinh vật có hại, chất độc từ nước thải, động vật, chất thải nông nghiệp, công nghiệp và một số chất khác có thể gây bệnh. Bất kỳ thực phẩm, bao bì, bề mặt và dụng cụ nấu ăn nào tiếp xúc với nước lũ đều có thể bị ô nhiễm và không an toàn. Nguồn cung cấp nước cũng có thể không an toàn. Cũng có thể xảy ra tình trạng mất điện khi lũ lụt, điều này ảnh hưởng đến việc làm lạnh, bảo quản và nấu ăn thực phẩm.

Theo khuyến cáo của Cục An toàn thực phẩm, Bộ Y tế, khi mùa mưa bão, lũ lụt xảy ra, các cơ sở sản xuất, kinh doanh thực phẩm, người tiêu dùng thực phẩm tuyệt đối không sử dụng gia súc, gia cầm, thủy sản chết bệnh, chết không rõ nguyên nhân để làm thức ăn hoặc chế biến thực phẩm. Nhất định phải thực hiện ăn chín, uống chín để bảo đảm an toàn thực phẩm, phòng chống dịch bệnh, góp phần bảo đảm sức khỏe cộng đồng trong mùa mưa bão.

Nguồn nước sử dụng để ăn uống, chế biến thực phẩm trong thời gian này cũng có thể bị ô nhiễm do bị ngập úng, lụt lội. Đối với những vùng không đủ nước sạch có thể sử dụng các loại hóa chất sát khuẩn theo hướng dẫn của ngành y tế.

2. Một số lưu ý đảm bảo an toàn thực phẩm sau lũ lụt

Sau khi bão qua, lũ rút, người dân cần ăn uống đủ dinh dưỡng, ăn chín, uống chín, đảm bảo an toàn để phòng chống dịch bệnh đường tiêu hóa, ngộ độc thực phẩm và các bệnh truyền qua thực phẩm. Thực hiện vệ sinh, khử khuẩn môi trường xung quanh, nguồn nước sử dụng sau khi hết ngập lụt theo đúng hướng dẫn, khuyến cáo.

Sau đây là một số mẹo giúp bạn đảm bảo thực phẩm an toàn khi xảy ra lũ lụt.

Chuẩn bị trước khi lũ lụt

• Nếu đang ở khu vực có thể bị ảnh hưởng bởi lũ lụt, nên di chuyển thực phẩm và nhu yếu phẩm đến khu vực khác, tránh xa nơi dự kiến có lũ lụt.
• Bảo quản thực phẩm trên cao và trong các hộp đựng an toàn, tránh xa nước lũ.
• Sử dụng đá lạnh hoặc túi và hộp đựng cách nhiệt để giữ lạnh thực phẩm nếu mất điện.
• Chuẩn bị sẵn một số đồ dùng thiết yếu như nước đóng chai, thực phẩm khô để được lâu như lương khô, bánh dinh dưỡng, thuốc khử trùng và nước rửa tay.

5 nguyên tắc bảo đảm an toàn thực phẩm sau lũ lụt

BSCKII Đỗ Thị Ngọc Diệp - Chủ tịch Hội Dinh dưỡng và Thực phẩm TP.HCM, Phó Chủ tịch Hội Dinh dưỡng Việt Nam cho biết: Bảo quản thực phẩm giúp thực phẩm giữ được độ tươi ngon, đảm bảo các giá trị dinh dưỡng. Nếu bảo quản không đúng cách thực phẩm bị lên men, hư thối, nhiễm khuẩn, nhiễm các loại vi trùng, siêu vi trùng, ký sinh trùng khi ăn vào có thể gây tổn thương về đường tiêu hóa, gây ngộ độc cấp tính...

• Để đảm bảo thực phẩm an toàn khi ăn, thực phẩm không bị nhiễm bẩn (tức là không tiếp xúc với nước lũ) và được bảo quản ở nhiệt độ an toàn, đặc biệt là đối với thực phẩm cần giữ lạnh.
• Chỉ thực phẩm trong lọ hoặc hộp kim loại kín, chưa mở, không bị hư hỏng, chống nước, kín khí mới được coi là an toàn sau khi đã được vệ sinh và khử trùng trước khi sử dụng.
• Nên vứt bỏ bất kỳ thực phẩm nào có thể không an toàn do đã tiếp xúc với nước lũ. Nước lũ bị ô nhiễm có thể đã xâm nhập vào thực phẩm, bao bì và thiết bị lưu trữ. Không nếm hoặc nấu thực phẩm bị ảnh hưởng bởi lũ lụt - ngay cả thực phẩm trông hoặc có mùi an toàn cũng tiềm ẩn nguy hiểm.
• Cần đảm bảo tất cả những thứ dùng để bảo quản, nấu và ăn thực phẩm đều an toàn trước khi sử dụng lại. Việc vệ sinh, khử trùng đúng cách tất cả các bề mặt và thiết bị đã tiếp xúc với nước lũ là rất quan trọng.
• Khi cần xử lý nước bằng clo hoặc iốt - hãy làm theo hướng dẫn trên chai hoặc gói. Cố gắng ăn chín uống sôi trong điều kiện cho phép và nếu được thì nấu ăn gọn từng bữa, không để thức ăn lưu cữu. Rửa sạch tay trước và trong quá trình chế biến đồ ăn, sau khi đi vệ sinh. Sử dụng nước rửa tay khô nếu không có nước sạch và xà phòng.